sobota, 1 października 2011

Czarnuszka

Czarnuszka (Nigella L.) - jednoroczna roślina z rodziny jaskrowatych, pochodząca prawdopodobnie z zachodniej Azji (Irak, Turcja) lub Europy Południowej. Zahaczamy też o Afrykę, bowiem źródła historyczne podają również, że nasiona czarnuszki znaleziono w różnych miejscach w starożytnym Egipcie, w tym w grobowcu Tutanchamona. Występuje kilka gatunków czarnuszki uprawnej m.in. czarnuszka siewna (Nigella sativa), całolistna, darmaceńska. W Polsce występuje czarnuszka ogrodowa i polna.
 
zdjęcie Wikipedia
 
Czarnuszka jest bardzo popularna na Bliskim Wschodzie, jako środek leczniczy i jako przyprawa. W kuchni indyjskiej i środkowowschodniej to popularna przyprawa. Dodaje się ją do tadżinów, curry i gulaszy. 
Tadżin, tażin to arabskie naczynie służące do przygotowania dań nad rozżarzonym węglem lub drewnem, rozpowszechnione w kuchniach Maghrebu, zwłaszcza w Maroku. Nazwa tażin odnosi się również do samej potrawy, którą przygotowuje się w tym naczyniu. Potrawy z tażina mogą zawierać mięso, ryby albo występować w wersji wegetariańskiej. Dodatkiem do tażinu jest często chleb khobz. Khobz to odmiana okrągłego, płaskiego, białego chleba charakterystycznego dla kuchni marokańskiej.
 
Czarnuszka siewana w Polsce znalazła również swoje miejsce. Wykorzystywana jest w piekarnictwie i cukiernictwie. Nasionami posypuje się  wytrawne wypieki.
 
 
Owocem jest mieszek zawierający czarne, pachnące korzennie nasiona, który jest dość charakterystyczny. Nasiona czarnuszki siewnej mają korzenno-pieprzowy zapach. Smak nasion jest słodko-gorzki. Z zewnątrz nasiona są czarne i matowe, wewnątrz białe.
 
zdjęcie Wikipedia

 
Nasiona czarnuszki działają przeciwbólowo, przeciwskurczowo, przeciwbakteryjnie, moczopędnie. Poprawiają trawienie i wzmacniają odporność organizmu. Charakteryzują się wysoką zawartością nienasyconych kwasów tłuszczowych. Olejek z tej rośliny używa się do produkcji perfum.

 

Nasiona czarnuszki stosowane były w kuchni staropolskiej między innymi do przyprawiania pieczywa, podpłomyków.W kuchni możemy używać zarówno całych albo zmielonych nasion. Głębszy aromat uzyskamy, kiedy nasiona podprażymy na suchej patelni. Nasiona czarnuszki wzbogacą czatneje i pikle. Doskonale sprawdzą się w sałatkach. Pasują do kalafiora, fasolki szparagowej, brokuła, bakłażana. Ugotowane, upieczone lub grillowane warzywa, posypane nasionami czarnuszki będą miały ciekawy smak i intrygujący wygląd. Czarnuszka świetnie komponuje się z serami, twardymi żółtymi oraz z twarogami. Nasiona dodaje się do kiszonej kapusty i ogórków konserwowych. Z nasion otrzymuje się olej, który jest dodatkiem do niektórych likierów oraz wykorzystywany jest w produkcji niektórych słodyczy.


Ser smażony z czarnuszką

Składniki:
  • 500 g sera twarogowego
  • 2 łyżki masła
  • 1/2 szklanki mleka
  • 1 łyżeczka czarnuszki
  • 1 ogórek zielony
  • 1 pomidor
  • 1 czerwona cebula
  • sól i pieprz do smaku
Przygotowanie:
  1. Twaróg zostawić na 3 dni w przykrytym naczyniu, w temperaturze pokojowej. Ser po 3 dniach stanie się ciągliwy, zacznie w nim zachodzić proces gliwienia (jest to naturalny proces rozkładu białka).
  2. Gotowy ser przełożyć na patelnię, dodać masło i mleko, smażyć mieszając, aż ser się stopi. Do sera dodać czarnuszkę, sól i pieprz. Ser zacznie powoli gęstnieć.
  3. Ogórek i pomidor pokroić w kostkę. Cebulę obrać i pokroić w plasterki. Warzywa połączyć z serem. Całość jeszcze przez chwilę pozostawić na gorącej patelni.
  4. Smażony ser, po ostudzeniu, podawać z pieczywem i masłem.